Ścieki przemysłowe wytwarzane są przez zakłady przemysłowe prowadzące różnego rodzaju działalność, a ich konkretny skład zależy od profilu danego przedsiębiorstwa i prowadzonej w nim produkcji. W związku z tym skład ścieków przemysłowych może być bardzo różny i nieraz mogą w nich występować nawet toksyczne substancje, dlatego postępowanie z tymi odpadami wymaga odpowiednich metod.

Czym są ścieki przemysłowe?

Według definicji zawartej w prawie ścieki przemysłowe powstają w związku z prowadzoną przez zakłady działalnością handlową, przemysłową, składową, transportową lub usługową, a także mogą być zmieszane ze ściekami innych podmiotów, ale odprowadzane przy użyciu urządzeń kanalizacyjnych danego zakładu. Ponieważ profile zakładów są bardzo różne, dlatego i ścieki przemysłowe mogą mieć rozmaity skład. Poznanie ich parametrów ilościowych i jakościowych pozwala na wybranie koniecznego dla nich sposobu oczyszczenia, aby po nim mogły zostać odprowadzone do danego zbiornika wodnego bez pogorszenia jego klasy czystości.

Co ciekawe zgodnie z definicją ściekami przemysłowymi mogą być również ścieki o charakterze bytowo-gospodarczym jeśli powstają w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej. Oznacza to że np. ścieki z toalety służbowej w kwiaciarni są już ściekami przemysłowymi mimo, że ich skład nie różni się od składu ścieków pochodzących z domów i mieszkań. Aspekt ten mocno utrudnia firmom asenizacyjnym i oczyszczalniom rozliczenie strumienia wywiezionych lub przyjętych ścieków poprzez brak podziału na ścieki rzeczywiście produkcyjne (technologiczne) i bytowo gospodarcze.

W jaki sposób postępować ze ściekami przemysłowymi?

Aby móc odpowiednio oczyszczać ścieki przemysłowe, należy najpierw poznać ich szkodliwość i skład nie tylko ogólnego odpływu z całego zakładu, lecz także składniki strumieni wypływających z poszczególnych działów produkcji. Dopiero na tej podstawie można ustalić rodzaj oraz ilość znajdujących się w nich zanieczyszczeń, a następnie wybrać odpowiednie metody oczyszczania, wśród których wymienia się:

• Mechaniczne – pozwalające na usunięcie większych fragmentów organicznych i mineralnych oraz wszelkich odpadów pływających. Oczyszczanie odbywa się za pomocą różnorodnych kratek i sit ustawionych na drodze przepływających ścieków. Następnie oddzieloną frakcję stałą poddaje się kompostowaniu, spalaniu lub innemu rodzajowi utylizacji.
• Chemiczne i fizykochemiczne – do których należy koagulacja, neutralizacja, ekstrakcja, sorpcja, elektroliza i destylacja. Bardzo istotne jest najpierw poznanie składu ścieków, aby zależnie od niego dobrać najlepszą metodę lub połączenie kilku z nich. Ten rodzaj oczyszczania pozwala na usunięcie ze ścieków takich zanieczyszczeń jak metale ciężkie, związki organiczne itp.
• Biologiczne – będące procesem utleniania roślinnych i zwierzęcych zanieczyszczeń biologicznych. Zachodzi zwykle w specjalnych zbiornikach przy pomocy drobnoustrojów i bakterii w procesach tlenowych i beztlenowych

Aby w jak najlepszy sposób oczyścić ścieki przemysłowe, możliwe jest nie tylko wykorzystywanie jednej z podanych metod, lecz także łączenie ze sobą kilku z nich. Często na przykład zaczyna się od metod mechanicznych, aby usunąć zawieszone w ściekach cząstki stałe, a następnie kontynuuje się oczyszczanie przy użyciu jednego lub kilku sposobów, które są najbardziej efektywne w danym przypadku. Ważne jest uzyskanie takiego oczyszczenia ścieków, które pozwala na wprowadzenie ich do neutralnego zbiornika wodnego bez dodatkowego jego zanieczyszczania.

Znaczenie odpowiedniego postępowania ze ściekami przemysłowymi

Ważne jest, aby odpowiednio postępować ze ściekami przemysłowymi, ponieważ nieprawidłowe zarządzanie nimi może prowadzić do poważnych problemów środowiskowych i zdrowotnych. Dlatego zakłady przemysłowe powinny stosować się do obowiązujących przepisów prawnych dotyczących gospodarowania ściekami przemysłowymi, a także dbać o ich właściwe oczyszczanie przed wprowadzeniem do środowiska.

W związku z tym przedsiębiorstwa powinny opracować plan gospodarki ściekami przemysłowymi, który uwzględnia m.in. rodzaj i ilość wytwarzanych ścieków, metody ich oczyszczania, a także sposób utylizacji osadów powstających podczas procesów oczyszczania. Taki plan pozwala na kontrolowanie procesu oczyszczania ścieków oraz minimalizowanie ich wpływu na środowisko.

Kontrola jakości ścieków technologicznych i przemysłowych jest kluczowym elementem odpowiedniego zarządzania nimi. Dlatego przedsiębiorstwa powinny regularnie monitorować skład ścieków przemysłowych i uch właściwości, aby móc dostosowywać stosowane metody oczyszczania do bieżących potrzeb. Monitoring jakości ścieków pozwala także na wczesne wykrycie ewentualnych problemów, takich jak wzrost stężenia szkodliwych substancji, co umożliwia szybką reakcję i wprowadzenie odpowiednich działań naprawczych.

Odpowiednie postępowanie ze ściekami przemysłowymi wymaga także podnoszenia świadomości ekologicznej zarówno wśród pracowników zakładów przemysłowych, jak i społeczeństwa. Edukacja ekologiczna pozwala na zrozumienie znaczenia odpowiedniego gospodarowania ściekami przemysłowymi oraz konieczności stosowania efektywnych metod ich oczyszczania. Dzięki temu możliwe jest ograniczenie negatywnego wpływu ścieków przemysłowych na środowisko oraz poprawa jakości życia ludzi.

Podsumowując, odpowiednie postępowanie ze ściekami przemysłowymi jest niezbędne dla ochrony środowiska i zdrowia ludzi. Wymaga ono stosowania odpowiednich metod oczyszczania, monitorowania jakości ścieków oraz edukacji ekologicznej. Dzięki temu możliwe jest minimalizowanie wpływu ścieków przemysłowych na otaczające nas środowisko.