Ścieki możemy podzielić ze względu na skład chemiczny oraz na miejsce powstawania. Do kanalizacji trafia praktycznie wszystko, dlatego systemy kanalizacyjne to układy wysoce wydajne i stale udoskonalane.

Kanalizację i zastosowane w niej rozwiązania technologiczne dobiera się pod kątem trafiających do niej ścieków. Nieczystości mogą przybierać formę substancji chemicznych, fizycznych i biologicznych. W ściekach możemy znaleźć białka, tłuszcze, pestycydy, bakterie, detergenty, kwasy, metale, węglowodory i inne odpady.

Podział nieczystości ze względu na miejsce ich wytwarzania:

• Bytowo-gospodarcze
• Przemysłowe
• Rolnicze

Ścieki bytowo-gospodarcze powstają na co dzień w naszych domach. Zazwyczaj nie są one tak niebezpieczne, jak te produkowane w zakładach przemysłowych, ale również podlegają restrykcyjnym normom oczyszczania. Ścieki bytowe mogą trafiać zarówno do lokalnej kanalizacji, wtedy określamy je mianem komunalnych, jak i do wysoce wydajnych przydomowych oczyszczalni biologicznych, gdzie poddawane są głównie procesom nitryfikacji przeprowadzanym przez bakterie. Tak oczyszczone i uzdatnione trafiają do środowiska już w postaci czystej wody.

Nieczystości niebezpieczne dla środowiska

Ścieki przemysłowe w przeciwieństwie do bytowych mogą być bogate w substancje niebezpieczne. Z tego względu, zanim trafią one do lokalnego obiegu wody, muszą być uzdatnione. Za zrzut ścieków poprzemysłowych do lokalnej kanalizacji często naliczane są duże opłaty. W celu ich uniknięcia poleca się przedsiębiorcom budowę własnych wysoce wydajnych oczyszczalni z systemem uzdatniania wody poprzemysłowej, które łączą w sobie metody oczyszczania chemiczne i biologiczne.

Ścieki przemysłowe mogą być jednocześnie określane termicznymi w sytuacji, gdy woda wykorzystywana jest w przebiegu chłodzenia procesów produkcyjnych i wyjściowo osiąga temperaturę wyższą niż woda w środowisku.

Kolejną grupą wysoce zanieczyszczonych ścieków są nieczystości rolnicze i radioaktywne, a nieczystości tego typu mogą być skażone pestycydami i substancjami promieniotwórczymi.

Rodzaje ścieków ze względu na skład chemiczny

W zależności od składu chemicznego ścieków, można je podzielić na kilka grup. Zawartość poszczególnych substancji w danych rodzajach ścieków może być różna, w zależności od źródła ich pochodzenia. Wśród najważniejszych składników ścieków można wymienić związki azotu, fosforu, siarki, metale ciężkie, substancje organiczne oraz mikroorganizmy. Skład ścieków wpływa na sposób ich oczyszczania oraz na ewentualne zagrożenia dla środowiska naturalnego.

Odpady bytowo-gospodarcze a ścieki bytowo-gospodarcze

Odpady bytowo-gospodarcze to wszelkiego rodzaju odpady powstające w wyniku prowadzenia gospodarstwa domowego, takie jak resztki jedzenia, opakowania, zużyte materiały higieniczne czy odpady z ogrodu. W przeciwieństwie do ścieków bytowo-gospodarczych, które są płynne i trafiają do kanalizacji, odpady bytowo-gospodarcze są zbierane i przetwarzane w sposób stały, np. przez segregację i recykling.

Metody oczyszczania ścieków

W zależności od podziału ścieków oraz wymagań jakościowych, stosuje się różne metody oczyszczania. W przypadku ścieków bytowo-gospodarczych najczęściej stosuje się metody biologiczne, takie jak osad aktywowany, biologiczne oczyszczanie tlenowe czy beztlenowe. W przypadku ścieków przemysłowych, w zależności od chemicznego składu ścieków, może być konieczne zastosowanie metod chemicznych, fizycznych lub termicznych. Istotne jest również monitorowanie jakości oczyszczonych ścieków, aby zapewnić ich bezpieczeństwo dla środowiska i ludzi.

Wyzwania związane z gospodarką ściekową

Zarządzanie ściekami to nie tylko ich oczyszczanie, ale także odpowiednie planowanie infrastruktury kanalizacyjnej, edukacja społeczeństwa w zakresie racjonalnego korzystania z wody oraz prowadzenie badań naukowych nad nowymi technologiami oczyszczania ścieków. Wyzwaniem dla gospodarki ściekowej jest także rosnące zapotrzebowanie na wodę oraz zmiany klimatyczne, które wpływają na dostępność i jakość zasobów wodnych. Dlatego też istotne jest dążenie do zrównoważonej gospodarki wodno-ściekowej, która będzie szanować zasoby naturalne i dbać o zdrowie ludzi oraz środowiska.