W jaki sposób określa się stopień zanieczyszczenia ścieków?
Zagospodarowanie zanieczyszczeń płynnych pozwala na ochronę wód gruntowych i powierzchniowych, a także gleby przed działaniem zawartych w nich związków chemicznych. Właściwa utylizacja ścieków wymaga jednak ustalenia ich składu, a co za tym idzie procesów, które będą potrzebne do ich oczyszczenia. Badanie stopnia zanieczyszczenia ścieków jest szczególnie istotne w przypadku ścieków przemysłowych. Przyjrzyjmy się bliżej substancjom, które mogą znaleźć się w ściekach oraz metodom ich badania.
Co mogą zawierać ścieki?
Ścieki składają się z pewnej ilości wody oraz znajdujących się w niej domieszek. Mogą to być zarówno zanieczyszczenia organiczne, jak i chemikalia. Zanieczyszczenia organiczne to białka, węglowodany, oleje i tłuszcze oraz mocznik i związki syntetyczne. W zależności od czasu, jaki upłynął od momentu powstania ścieków, ich skład może ulegać daleko idącym zmianom wskutek zachodzących w ściekach procesów. Wraz z nimi w ściekach spada zawartość tlenu, a rośnie ilość wytworzonych związków, w tym także rozpuszczonych gazów czy powstałych zawiesin. Określenie stopnia zanieczyszczenia ścieków można wykonać, przeprowadzając analizę stężeń poszczególnych substancji, a także badając wskaźniki zanieczyszczeń.
Jakie są wskaźniki zanieczyszczeń ścieków?
Wskaźnikami stopnia zanieczyszczenia ścieków związkami organicznymi jest biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BTZ), chemiczne zapotrzebowanie tlenu (ChZT), które może być oznaczane z nadmanganianem potasu albo dwuchromianem potasu (tzw. ChZT chromianowe), a ponadto ogólny węgiel organiczny (OWO). Najpowszechniej wykorzystywanym wskaźnikiem jest BTZ, dzięki któremu można określić ilość tlenu potrzebną do biochemicznego utlenienia ścieków, sprawdzić skuteczność oczyszczania, a także zweryfikować stan odprowadzanych ścieków. Równie popularne jest ustalanie OWO, jeśli można przyjąć, że dla ścieków istnieje stała zależność między poziomem BZT i OWO. Wynika to z faktu, że doprowadzenie do powstania CO2 z węgla organicznego oraz ustalenie ilości CO2 jest szybsze i prostsze.